artykuł czytany 2789 razy

A o czym śpiewają ci ślepcy w bramach? wypytuję mego towarzysza. Na bazarze można prawie zawsze posłuchać gardłowych zaśpiewów z akompaniamentem komuza albo oskomuza. To dastany - objaśnia - żałosne skargi na los z morałem i apelem do słuchaczy albo hymny opiewające piękno gór i pasterskiego życia.

Pierwsze pytanie - w pociągu, na szlaku, w mieście -Kak tebe zowyt? Drugie - Jest u tebja muż? no i jeszcze jedno - Skolko tebie let? - tak po prostu, bezpośrednio. W pociągu z Alioną i Elmirą rozmawiamy o kobietach i mężczyznach. Aliona, 22-letnia Rosjanka, uczy japońskiego na uniwersytecie w Biszkeku. Wraca od rodziców z Moskwy. Na dworcu będzie czekał na nią mąż. Elmira to kobieta Paszy, cholerycznego Azera. Wracają do domu, bo nie znaleźli pracy w Moskwie. To gapowicze, dali w łapę prowadnicy i jadą bez miejscówki. W nocy Pasza siedzi skulony na leżance Kazaszki z Czymkentu, a Elmira na trzeciej półce, gdzie wszyscy trzymają bagaże. Elmira nie może swobodnie rozmawiać z obcymi mężczyznami, a Pasza na pewno by jej samej nie puścił w żadną podróż. Często kłócą się po azersku. Elmira w nocy popłakuje.

Ajnura, u której mieszkam w Biszkeku, została wykradziona. Na kirgiskich wsiach praktykuje się jeszcze zwyczaj wykradania panien przez kawalerów na koniu. Jest rozwiedziona. Maksat też. Żona Zamira w Kyzyl-Kël zwraca się do niego "Panie". Jest dużo młodsza, jeszcze studiuje. Maksat twierdzi, że Zamir ją wykradł.

W Oszu wszystkie pary młode pozują do zdjęcia na Górze Sulejmana - podobno przynosi to szczęście. Góra jest bardzo ważna dla bezpłodnych kobiet. Modlą się tu o macierzyństwo. Zachodnie samochody, garnitury, białe suknie z welonem. Gdyby nie orientalna uroda nowożeńców, byłoby jak u nas. Jednak wiem, że jest inaczej. Niedawno oglądałam film dokumentalny o uzbeckich obrzędach weselnych - nie byle kogo - córki gubernatora Dżalalabadu. Panna młoda mieszka w Amsterdamie i pracuje w OBWE jako pełnomocnik ds. praw człowieka. O małżeństwie dowiedziała się dwa tygodnie przed ślubem, a męża poznała dwa dni przed uroczystością. Czy to była miłość od pierwszego wejrzenia?

Szofer uzbeckiej pary zaprasza nas na przyjęcie weselne wieczorem do restauracji. Ja chętnie skorzystałabym, ale Maksat odmawia. To Uzbecy, wypiją i będą burdy. Rok temu zadźgali jego kuzyna wracającego z pracy. Nie miał przy sobie pieniędzy.

Pociąg zwalnia bieg, dojeżdża do stacji. Z daleka widzę nadciągające handlarki. Obładowane arbuzami, winogronami, rybami, lodami, minerałką. Można też kupić magnetofony, zegarki, bieliznę i złoto, wymienić walutę. Kobiety wciskają się do wagonów. "Morożennoje, warieniki, manty goriaczije, manty" - przez dziesięć minut będą zachwalać towar, bić się o klienta, dopóki pociąg nie ruszy. Wtedy, prawie w biegu wyskoczą, ale jeszcze będzie słychać manty goriaczije, manty. Asortyment sprzedawanych towarów zmienia się z szerokością geograficzną. W okolicach Samary dominują artykuły przemysłowe, w pobliżu Jeziora Aralskiego - ryby suszone, na południu Kazachstanu - owoce.

Pasażerowie hurtowo kupują melony, arbuzy i pomidory. Sprzedadzą z zyskiem u siebie. W wagonie coraz mniej miejsca - przybywa sumek i waliz. Ktoś pyta, czy nie zechcę wziąć od niego kilku toreb - pogranicznicy rekwirują nadbagaż albo każą płacić. Podobno w ten sposób niektórzy szmuglują narkotyki, więc odmawiam.

Strona:  « poprzednia  1  2  [3]  4  następna »